Jacek Dłużewski, Trzy widoki, 2008, olej, płótno, 182x80 cm

Malarstwo Jacka Dłużewskiego jest formą kartki z podróży, osobistym znakiem, ideą jego własnych relacji wobec napotkanej rzeczywistości. Koncentruje się jednak wokół stałych punktów: czasu i koloru; interpretuje rzeczywistość widzianą przez pryzmat znaczeń. To chłodna, badawcza analiza, pozbawiona wyraźnej emocjonalności, czy swobodnych impresji. Dłużewski wyodrębnia elementy, które traktuje jak symboliczne kształty, podobne do ikony gdzie symboliczne użycie formy w obrazie [...] staje się pośrednikiem pomiędzy przedstawianą rzeczywistością postrzeganą zmysłowo a sferą sacrum, do której się odnosi"- pisze w tekście Podróże Sztuki. Ten malarski krajobraz oprócz ikoniczności, jest jeszcze dodatkowo przez Dłużewskiego nacechowany podrożą, ale nie w sensie przemieszczania się w przestrzeni lecz w czasie. Obrazom z cyklu "Ruch" patronuje duch suprematyzmu Malewicza, a nawiązanie do tej twórczości jest metaforyczne i dotyczy „sprawy ponadestetycznej", czyli w tym wypadku chodzi o powstawanie obrazów w czasie, o kolejność procesu tworzenia, etapów kształtowania kolorystyki. Dłużewski swoją podróż zaczyna od czerni, przechodząc w biel, czerwień aż w końcu wprowadza inne kolory. Barwa jest istotna, swoją intensywnością przyciąga i konstruuje płótno, by po chwili skupić uwagę na jednym punkcie albo rozmyć się gdzieś w mocnej czerni, przechodząc od mocnej linii w rozedrganą plamę barwy.

Krajobraz Dłużewskiego, jest podróżą otwartą i trwającą, którą od pewnego czasu odbywam jest jeżdżenie pociągami. Systematycznie, w pewnych odstępach czasu doświadczam rzeczywistości pociągowej i jej obrazów. [...] Większość szkiców to bezpośrednie notowanie zaistniałych w wyobraźni obrazów. Niektóre z nich to bardzo pospiesznie zarejestrowanie tego zjawiska, jakim było pojawienie się obrazu. To wyrwanie z całości dokonane przez ludzkie spojrzenie - rozdzielające i składające wydzielone elementy w odrębne jednostki - przetwarza ją i czyni z niej indywidualną, zupełnie nową rzeczywistość. Poprzez obraz Dłużewski rozbija pierwotne powiązania i spójne całości. Za znakiem bliskim abstrakcji skrywa się doświadczana rzeczywistość, którą postrzegać można jako czysto konstrukcyjną formę albo jako przekształcony z natury obraz. Jego działanie polega na wyodrębnieniu z chaosu bezpośredniej, danej nam rzeczywistości, jakiegoś kawałka, który ujmuje i formułuje jako jedność, która sama w sobie ma sens. Dłużewski porządkuje chaos spostrzeżeń przez lekką geometryzację i kolorystyczne ujednolicenie: czystość i przejrzystość konstrukcji staje się elementem stabilizującym obraz. W Podróży zimowej podzielił powierzchnię malarską na detale wyglądające jak slajdy, z których każdy przechowuje jakiś element widzianego obrazu. Z czerni wyłaniają się poszczególne, drobne elementy oświetlone punktowym światłem, które sprawiają, że zwykłe przedmioty nabierają charakteru tajemniczych znaków, umykają zadaniu odtwarzania obrazu rzeczywistości.

Jacek Dłużewski, Ruch 02, galeria Leto, Warszawa, 12.12.08-12.01.09

Jacek Dłużewski, Podróż zimowa, 2007, olej, płótno, 185x185 cm

Jacek Dłużewski, Bez tytułu, 2008, tempera jajkowo-werniksowa, płótno, 100x100 cm