Być może 300 lat to też wystarczająco dużo, by należało wielu dzisiejszym - wychowanym na nieskomplikowanej retoryce sztuki krytycznej - odbiorcom przypomnieć, że manifesty i okołowystawowe wypowiedzi łódzkiej formacji zaleca się przyjmować w duchu awangardy, z dystansem, i pamiętać, że „nic nie jest takie, jakie się wydaje". Zbyt dosłowne traktowanie manifestów towarzyszących ich pracom grozi po prostu wpadnięciem w podstępnie zastawione sidła absurdu. Wobec tekstu krytyczki „Wyborczej" pokuszę się natomiast o uwagę, że robienie przez Łódż Kaliską od lat „tego samego" połączone z obserwowaniem, jak zmienia się świat wokół ich pracy - to całkiem niezła sztuka. Szczególnie kiedy jest to niezaprzeczalnie własny, oryginalny pomysł na jej uprawianie, a nie koniunkturalne naśladownictwo podyktowane potrzebą chwili, jak w przypadku tak wielu artystów, a głównie artystek, rozbierających się pod ochronnym płaszczykiem ideologii, który jest tyle skuteczny, co wspaniała szata „nagiego króla". Pominę więc cały bujny jak ciała muz kształt dyskusji oglądanej w przewrotnie zalecanej przez kuratora wystawy perspektywie feminizmu i gender - ona już zostala wyczerpana, można ją co najwyżej przewałkować od nowa spekulując, na którą stronę - prawą czy lewą - wywrócili ją wieczni chłopcy z Łodzi.
W tym projekcie Łodzi Kaliskiej kobiety konsekwentnie zrzuciły więc „stroje ochronne" - które tu mogły im się faktycznie przydać, bo „pracują" w niebezpiecznych zawodach. Myślę jednak, że sama inscenizacja to jedynie tzw. myk, by wprost ukazać nagą prawdę o królujących w sztuce ideologicznych trendach, oraz ich płytkość wobec tego, czym jest faktyczna istota feminizmu, którego skuteczność nijak się ma do asekuracyjnych poczynań artystycznych, a który to feminizm nie musi ujmować nic z naszego joie de vie!
Zaznaczę jeszcze, że choć na wernisażu nie byłam, to wystawę widziałam i znam też ten projekt po części z tzw. autopsji, empirycznie.. I właśnie na owym kontraście pomiędzy doświadczeniem a reprezentacją, intencją a interfejsem chciałabym oprzeć swój wywód, choć słowo wzwód ciśnie się tu bardziej na usta (sic) i nawet nie wiem, czy jako kobieta faktycznie nie mogę go użyć :).
Zastanawia mnie właśnie, dlaczego w powystawowej dyskusji o kobietach wygrywa właśnie dyskurs, a nie one same. I podobnie jak przy każdej niemal rozprawie nad „sprawą kobiet" odnoszę wrażenie, że celowo odsuwa się na bok ich faktyczną cielesność i seksualność, a dyskutuje o „wartościach". Oczywiście, na ten ważny w kategoriach społecznych i politycznych dyskurs powinno być i jest miejsce, tymczasem staje się on tak wszędobylski, że zaczyna odbierać nam lekkość bytu, bez której życie, jakkolwiek poprawne, byłoby jednak ubogie. Może przyglądając się fotografiom w CSW należy zapytać, dlaczego tyle kobiet za namową mężczyzn-artystów godzi się pokazać nie tylko nietknięte photoshopem ciała, ale i twarze. Dlaczego bez wymyślonej dla osłony swojego ekshibicjonizmu otoczki własnego „artystycznego projektu" biorą udział w inscenizacji seksualnej fantazji? I dlaczego tak trudno wyartykułować przypuszczenie, że jest to być może także ich własna fantazja, której nieodłączną częścią jest oko artysty jako autora i widza jako voyeura?? Czyli klasyczna sytuacja uwodzenia, której celem jest sam proces, odegranie ról i próba dwu mentalnych przemocy, wciąż poza dyskursami, wciąż nierozstrzygnięta pomimo tak wielu zamachów na jej pierwotną niezawisłość. Bo i tę relację przepuszczono przez filtr genderowego dyskursu władzy z wiodącym pytaniem „czyje na wierzchu". A wiemy, że żeby było fajnie, musi być i tak, i tak, a najlepiej, jak czasem też obok siebie. Razem.
Powtórzę tu znaną i lubianą prawdę, że zewsząd zalewają nas erotycznie naładowane fantazmaty. Sztuka nie pozostaje tu w tyle i naprawdę wyeksploatowała już ludzkie ciało do granic, zarówno formalnych, jak i ideowych. Artyści, a szczególnie artystki używający wlasnego ciała argumentują, że w sztuce staje się ono polem eksperymentu, materiałem, nośnikiem idei. Problem w tym, że o nowe idee coraz trudniej, ciało jednak jakoś niezmiennie nas interesuje, wciąż jesteśmy ciekawi jego parametrów i fetyszy. A kontekst sztuki nie daje immunitetu na proste, czy prostackie oceny, jakim poddawane jest ciało wystawione na widok publiczny.
Tak więc pytanie o nagość w sztuce na powrót staje się prostym pytaniem o uczciwość intencji - zarówno dla samego artysty/stki - manipulatora wobec siebie, jak i względem widza. A to, co tu piszę jest w sumie próbą odkłamania pewnej hipokryzji.
Bo to, co faktycznie zdaje się bulwersować w projekcie Łodzi Kaliskiej to fakt, że kobiety „dają się" tak fotografować. Tak jak w reklamie Mobil Kinga, jak w Playboyu. Otóż nie całkiem tak samo. Bo, po pierwsze, na uczestnictwie w projekcie raczej nie da się „zarobić" - ani materialnie, ani medialnie. Jasne jest, że muzy ŁK to nie tzw. modelki. Są po prostu różne, jak to ludzie. Bo w przeciwieństwie do choćby „waginetek" Gomulickiego, atakujących nas w ostatnim drukowanym „Obiegu", nie są bezosobowym fantazmatem w różnych kolorach, ale sobą. Sobą w inscenizacji fantazji o wspólczesnym haremie, czy zbiorowej burlesce. Oczywiście może się okazać, że to jednak nie jest nasza fantazja i wolimy bardziej indywidualne klimaty, ale i tak prosty jakby nie było striptease to odświeżająca sytuacja w sztuce pełnej golizny sprzedawanej w imię idei. Nie mówiąc o obciachu jakim jest pseudo-golizna sprzedawana jako golizna w polityce (vide: plakat Partii Kobiet).
Mimo to kobieta rozbierająca się jako kobieta „prywatna", seksualny obiekt, „muza¨ w przestrzeni sztuki budzi dziś większą „oficjalną" niechęć niż kobieta rozbierająca się jako artystka czy aktywistka - choć efekt jest ten sam. Wiem to na pewno po wieloletniej obserwacji kuluarowych komentarzy kierowanych wobec artystek, które decydują się na nagie występy. Najpierw są to zawsze komentarze dotyczące ciała - na różnym poziomie subtelności i ze strony obu płci. Potem, czasami, pojawiają się treści merytoryczne. To fakt, który, chcemy czy nie, mówi nam coś o pewnym status quo, a nie o myśleniu życzeniowym, wg. którego pierwiastek libido miałby zniknąć z listy elementów, które składają się na nasze postrzeganie - także sztuki. Ale czy naprawdę TEGO zniknięcia chcemy??
Projekt Łodzi Kaliskiej przede wszystkim pokazuje, że tak się jeszcze nie stało. JEST O TYM, CO JEST. O „pupach i cycach" - jak to ujęła Dorota Jarecka. O tym, że niezależnie od (tak nam dziś strasznej) grawitacji, przeciw której wytacza się coraz to cięższą artylerię ideologii i chirugii, ONE się trzymają! I że nikomu to w niczym nie przeszkadza, bo to dzięki prawdziwym feministkom o nieznanych często nazwiskach, które pracowały i jeszcze czasem pracują nad konkretnymi sprawami zawdzięczamy to, że dziś jako kobiety możemy zajmować się tym, czym chcemy. Np. być artystkami i grać swoim wizerunkiem, np. rozbierać się - lub nie. Że własnym życiem, a nie „projektami" (których postulaty jakoś nie zawsze idą z nim w parze) mamy szansę świadczyć o swojej wolności. I że w jej ramach mieści się też sztuka, która, jeśli w jakiejkolwiek konfiguracji istnieje relacja widz-artysta, czyli obserwator-obserwowany (a istnieje zawsze, niezależnie od stopnia tzw. interakcji), jest przede wszystkim i niezmiennie - wielopoziomowym uwodzeniem...
(które wszak, podobnie jak seksualna fascynacja, nie jest wprost tożsame z nagością ;)).
* How shocking! Look at that woman! Beneath her dress she´s stark naked! (tłum. MB),
źródło: Jacques Lacan, The Ethics of Psychoanalysis, The seminar - book VII, s.17 ; tłum. z franc. D.Porter. Lacan cytuje żart Alphonse'a Allais w rozważaniu o fantazmatach pożądania w relacji do anegdoty o „nagim królu".
Czytaj także:
Grzegorz Borkowski, Adam Mazur, 6 pytań do Łodzi Kaliskiej
Komentarze
coach outlet
You know, Coach items are so perfect and fascinating. Now I grow up, and find coach outlet on the Internet offering affordable products with reliable quality.coach factory outlet offer excellent, elegant coach products in order to generate room for your new collections.They're purchased more quickly that you may at any time imagine.coach factory are leading the international market all the time, because men and women choose to buy these Coach Products to use for leisure,work or travel than any other designer brands.
coach purses have to be considered the most wanted designer purses in the world. Known around the globe for their excellent craftsmanship and trendy styles, these purses are worshiped by millions.This brown handbag called Flagship Signature Brown Handbag has been the best seller in the coach factory outlet for almost three weeks.coach outlet online Store would dynamically change your overall styles right away. The amazing knack about the unique coach handbag is that it would never disappoint your individual styles at all. Rather, it would instantly change your ultimate fashions in a remarkable manner.coach outlet handbags's special design and fashion is certainly and so eye-catching, I hope you are able to get much more attention towards the Cheap Coach Crossbody.
As a fashion and modern lady, you can never have too many bags but Coach, Coach is a great leather handbags brand. coach bags have different look according to different designer concept.It is the best time for you to match clothing in this summer afternoon, carrying with the new coach handbags in coach handbags.coach outlet has become necessary in everyday life of women seeking fashion and simple designs simple and elegant to look at very affordable and practical.coach outlet store sells goods that are constructed to meet the highest standards of quality and functionality.You can trust it 100 percent.
coach outlet can provide the coach exactly the same is expected in a retail store. It can help you find bags of various colors, shapes and designs, which prove once again that the coach is actually a selection for the housekeeper.Lots of people carry the crossbody bags as they are strong, soft and flexible. Coach handbags on sale at the coach outlet online Store can meet your requirements.I just found an amazing website. It offers cheaper Coach goods at reasonable prices. Yes, it is the coach online store.It has however getting confirmed how they insure the fact that merchandise you purchase will genuinely be reliable mentor product to coach outlet store.
Designs of this season give you the unlimited cool feelings in this cool summer. The new designs of Coach products in the coach outlet enrich our daily life.Do you have difficulity just finding one coach bag store around you? Are you desperate for a Coach handbag? Well, then I'll tell you something about bags in coach outlet store.If you desire to go to coach factory outlet, but have no idea in which to go, you can research online. It is no doubt that there is drastically information and details about it for the reference.coach outlet online develops very quickly because it runs by its own special way and it contents the customers greatly.
coach factory outlet online even provides special discounts for VIP members. The vacancies of register are limited. So do it as quickly as possible.This coach bags are compatible with people today. And you will undoubtedly pick out the coach bags you desire from all kinds of colors and styles.coach factory Outlet are leading the international market all the time, because men and women choose to buy these Coach Products to use for leisure, work or travel than any other designer brands.coach outlet handbags's special design and fashion is certainly and so eye-catching, I hope you are able to get much more attention towards the Cheap Coach Crossbody.
louis vuitton outlet
louis vuitton outlet
is the perfect place for perfect Louis Vuitton products. At here, you can buy the best quality Louis Vuitton handbags, shoes, sunglasses and wallets. All items are triple-checked before they're delivered to you and make sure that the product don't have any flaw.They also have put theirlouis vuitton sale
to make it more convenient and economical for their customers to buy their goods.louis vuitton online
is famous for its classic design and the exquisite quality, also have been become as the symbol of the social status and public occasions.In recent time online shopping is becoming increasingly common among people, especially among the women with the sense of fashion,louis vuitton online store
.Here is a world of
louis vuitton outlet
where you can find all kinds of new style and fashion Louis Vuitton bags. We really want to lead the trend and let our customer in the pursuit of luxury and fashion, satisfied the needs of customers.You can choose the discount Louis Vuitton bags on our website. Cheaplouis vuitton handbags
are specifically designed to make a statement of fashion and elegance..Do you want to be as enthralling as Angelina Jolie? You would probably say,'Of course yes, but how?' Now you have an easy access to your fashion dream-louis vuitton outlet store
.This Louis Vuitton bag is finely processed for ladies and the design today is still renowned, so why not buy it from thelouis vuitton sale
online?Buy a unique and charm LV wallets, you should pay attention not only to look good. Quality is very important. The
louis vuitton online
designer leather wallets are always looking for new and long will be happy to help you.louis vuitton outlet online
do promotion this time and all the LV goods can save much money. Choose LV, choose right!Offering quality LV products with favorable prices,louis vuitton outlet
store is at your service. Hurry up, or you can not seize the chance.There must be one louis vuitton vernis that is sure to fit your style.louis vuitton sale
provide Louis Vuitton belt for men has royal purple lining, which could burnish whatever clothes.Good news! New LV goods are on promotion at the
louis vuitton sale
, which is another place to add luxurious texture to your new-season wardrobe.louis vuitton outlet
leads you to bags collection of wide, such as LV bags and LV handbag etc. They are main name in luxury and style. It is excellent quality, fine Italian technology and extraordinary beauty.louis vuitton online
have the variety are various Purses, Wallets, Woman Hand Bags, Tote Clutch Handbag and LV Louis Vuitton Handbags.When you hold a Louis Vuitton handbags, you can see and feel the quality. If it were for the fact that fashions change so often,louis vuitton outlet store
will be your good choice for a lifetime.