Różne poziomy powagi. Kilka pytań do Doroty Monkiewicz z okazji otwarcia Muzeum Współczesnego

: Function ereg() is deprecated in /includes/file.inc on line 649.
Dorota Monkiewicz, dyrektorka MWW
Dorota Monkiewicz, dyrektorka MWW

Czym będzie się odróżniało Muzeum Współczesne od innych nowo powstałych instytucji w Warszawie, Toruniu  i Krakowie? Czy brak słowa "sztuka" w jego nazwie można traktować jako oznakę otwarcia się na inne dziedziny kultury?
Otwarcie się na inne dziedziny kultury nie wydaje mi się obecnie cechą wyróżniającą spośród innych nowych muzeów, chociaż nasza nazwa zaznacza te kwestie wyjątkowo mocno. Znacznie bardziej wyróżnia nas to, że jesteśmy przygotowani na przyjęcie w muzeum rezultatów działań spontanicznych ze strony naszych odbiorców. Muzeum będzie bowiem posiadać zarówno przestrzeń dla sztuki miejskiej, jak i przestrzenie dla bardzo młodych aktywistów sztuk wizualnych. 

Spontaniczne działania odbiorców? Jak rozumiem, chodzi między innymi o planowane na inaugurację wymianę prezentów między artystami a widzami oraz rysowanie i projektowanie wnętrza muzeum przez publiczność. Te wydarzenia wyglądają jednak dość ludycznie i mało poważnie. Czemu mają służyć poza zwykłą zabawą?
Otwarcie muzeum połączone jest z rodzinnym piknikiem dla mieszkańców Wrocławia. Chodzi także o zabawę oraz o oswajanie muzeum przez publiczność i nie widzę w ludyczności nic złego. Po prostu będziemy świętować otwarcie muzeum na „różnych poziomach powagi" - od wystawy, koncertów, premierowej projekcji filmu Wilhelma Sasnala w letnim kinie na dziedzińcu schronu po baloniki, chorągiewki, kiełbaski z rożna i watę cukrową. Nie chodzi jednak po prostu o rysowanie i projektowanie wnętrza muzeum ani o zwykłą wymianę prezentów. Ta edukacyjna gra, przygotowana przez doświadczoną artystkę i edukatorkę Patrycję Mastej (była m.in. współautorką Interaktywnego Placu Zabaw, pokazywanego przez Centrum Mediów WRO także w warszawskiej Zachęcie), polega na rozpoznawaniu wszystkich funkcji muzeum. Tego dnia będą otwarte wszystkie przestrzenie muzeum, także i te na co dzień niedostępne dla publiczności. To działanie, skierowane przede wszystkim do dzieci i ich rodziców, będzie polegało na znajdowaniu określonych przedmiotów w tych różnych przestrzeniach, wycinaniu, naklejaniu i rozmawianiu. Patrycja Mastej przygotowuje do tego działania także piękne druki i rekwizyty. Natomiast wymiana darów artystów i publiczności związana jest z działaniem, które ma na celu nawiązanie spontanicznego i osobistego kontaktu z twórcami i ich pracami. Muzeum chce i będzie „dawać" publiczności sztukę za pośrednictwem różnych kanałów komunikacyjnych. Wystawa darów od publiczności będzie trwała w muzeum miesiąc, potem zostaną one przekazane artystom. Ideę partycypacji publiczności w muzeum będziemy się starali także wprowadzić w „przestrzeni sztuki miasta", która pojawi się w muzeum jeszcze w tym roku i wynika z bardzo intensywnie rozwijającego się we Wrocławiu street artu oraz działających tu środowisk artystycznej i społecznej alternatywy. Muzeum chce współpracować z tymi środowiskami i zaoferować im trwałą platformę do działania.

Jakie znaczenie symboliczne dla programu Muzeum ma utopijny projekt Gostomskiego?
Projekt Zbigniewa Gostomskiego „Zaczyna się we Wrocławiu", który jest pierwszą wystawą w muzeum, nosi ten sam tytuł, co praca, którą artysta przygotował w 1970 roku na Sympozjum Plastyczne Wrocław 70. Muzeum bardzo silnie będzie się opierać na lokalnej tradycji sztuki awangardowej. W przygotowaniu jest m.in. projekt stałej, dynamicznej ekspozycji pod nazwą „Archiwum Jerzego Ludwińskiego". Dla mnie teksty Ludwińskiego to nie tyle przejaw konceptualnej ortodoksji, ile przede wszystkim wyraz gotowości otwarcia się na wszelkie przejawy ludzkiej kreatywności. Sama ze zdumieniem odkryłam, że podążam we Wrocławiu śladami Ludwińskiego. On został sprowadzony do Wrocławia na etat do wydziału kultury i ja też. Jemu zaproponowano na siedzibę Muzeum Sztuki Aktualnej bunkry pod Wzgórzem Partyzantów (siedzibę dowództwa obrony Wrocławia w 1945 roku), a mnie bunkier (faktycznie schron) przy placu Strzegomskim. Wtedy Muzeum Sztuki Aktualnej nie powstało, teraz Muzeum Współczesne otwiera swoje podwoje, także po to, aby zachować pamięć o tamtej idei. Projekt Zbigniewa Gostomskiego łączy się z refleksją na temat  kolistości czasu i powtarzalności historii. W 2011 roku artysta zdaniem „zaczyna się we Wrocławiu" oznakowuje powstanie muzeum. Tu jest początek, a gdzie koniec - nikt nie wie. Oś czasu od dzisiaj do nieskończoności może przebiegać po linii prostej, ale może też mieć kształt kolisty, tak jak kolisty jest schron, w którym to wszystko się odbywa. Gostomski przywozi do Wrocławia swój rysunek Wieży Babel z fragmentem pomnika III Międzynarodówki na szczycie. Wieżę Babel zestawiamy z naszym przeciwlotniczym schronem, budowlą wzniesioną przez miejskiego architekta w kształcie rzymskiego Panteonu, a zarazem szpitalem polowym w czasach obrony Festung Breslau.

MWW - tymczasowa siedziba
MWW - tymczasowa siedziba

Warszawskie MSN działa w tymczasowej siedzibie już czwarty rok, a początku prac nad nowym gmachem nadal nie widać. Jak to wygląda we Wrocławiu?
Projektowanie „dużego muzeum" zostało zakończone w maju 2010 roku. Wygrana przez Wrocław konkursu na Europejską Stolicę Kultury jest gwarancją, że ta inwestycja, będąca częścią aplikacji miasta, zostanie zrealizowana. Obecnie trwają przymiarki do montażu finansowego dla tego obiektu. Mamy nadzieję zacząć budowę docelowego budynku jesienią przyszłego roku.

Co zmieni w działalności Muzeum przeniesienie się do nowego budynku, gdy ten już powstanie?
Zostanie wdrożony pełny program działalności (jest na stronie www.muzeumwspolczesne.pl, której pełna publikacja nastąpi 6 września, po otwarciu muzeum  (obecnie pod tym adresem działa strona z zapowiedzią programu na otwarcie muzeum). Natomiast budynek schronu pozostanie częścią muzeum jako miejsce młodej sztuki, eksperymentalnych projektów, mniejszych wystaw.

 

Fot. MWW

Otwarcie Muzeum Współczesnego we Wrocławiu w schronie przy placu Strzegomskim odbędzie się 2 września o godzinie 18.

MWW - tymczasowa siedziba
MWW - tymczasowa siedziba