Przygotowując wystawę "ABC" Edwarda Krasińskiego w krakowskim Bunkrze Sztuki, Andrzej Przywara starał się zrekonstruować kluczowe momenty twórczości artysty.

"ABC" to również ideowa kontynuacja retrospektywy Krasińskiego w Generali Foundation w Wiedniu w 2006, rozwijająca najistotniejsze podjęte tam kwestie.

Wystawy łączy przede wszystkim zagadnienie świadomej gry Krasińskiego z problemem wystawiennictwa i monumentalizacja jego delikatnej i subtelnej twórczości dokonana w czarno-białych fotografiach Eustachego Kossakowskiego - w Bunkrze zobaczymy duży zbiór zdjęć z lata 1965/70 ukazującego artystę w akcji.

Sala w Bunkrze Sztuki otwierająca wystawę Edwarda Krasińskiego "ABC&".

Początek "ABC" nawiązuje wyborem prac i teatralną aranżacją do pierwszej wystawy artysty, która miała miejsce w krakowskiej Galerii Krzysztofory w 1965 roku.

Mimo, że Krasiński studiował w Krakowie, nie ma w mieście pamięci o jego osobie, jako artyście, funkcjonował tu prawdopodobnie jako zwykły plastyk do wynajęcia. W 1954 roku wyjechał nagle do Warszawy.

Kiedy dziewięć lat później otwarto jego wystawę w Krzysztoforach (1965r.), uznawaną za jego akces do awangardy, krytycy byli zaskoczeni - takiego Krasińskiego nie znali, nikt nie traktował go wcześniej jak poważnego artysty.

"Bez tytułu", 1964, metalowy drut

Rok przed wystawą w Krzysztoforach, w 1964, na plenerze w Osiekach, Krasiński pośród płócien malarskich innych artystów, pokazał "Dzidę" wystawioną później w Krzysztoforach. Artysta w radykalnym geście redukował malarstwo do ledwie widocznego śladu, a rzeźbę do linii.

Bardzo entuzjastycznie przyjął ją obecny w Osiekach Julian Przyboś, który w swym tekście "Rzeźba napowietrzna" nazwał obiekt - "dzidą epoki atomowej"

"Kompozycja przestrzenna 4", drewno, sklejka (1965), na górze: "Dzida", drewno, metalowy drut, (1964)

"Bez tytułu", metalowy drut, lata 60 (detal)

"Kompozycja w przestrzeni", drewno, drut, farba, (1960-63)

"Przedmiot w przestrzeni", drewno, drut (1964-65)

Zanim Krasiński zbliżył się do środowiska związanego z Galerią Krzywego Koła, przez 8 lat mieszkał w Warszawie u małżeństwa Rechowiczów, w kotłowni ich domu. Rechowiczowie wykonywali wiele zleceń plastycznych i także Krasiński podejmował w tym czasie podobne prace. Ilustrował teksty literackie w piśmie "Kierunki". Malował obrazy, utrzymane w poetyce surrealistycznej, które po raz pierwszy są prezentowane wystawie w Bunkrze Sztuki.

"Bez tytułu", lata 50

"Bez tytułu", lata 50

"Bez tytułu", lata 50 (detal)

Na początku lat 60tych poznaje grupę młodych krytyków tj.: Wiesława Borowskiego, Ankę Ptaszkowską, Mariusza Tchorka i artystów Henryka Stażewskiego, Zbigniewa Gostomskiego wraz z nimi zakłada Galerię Foksal PSP. Zawsze zdystansowany i ironiczny, w środowisku awangardy funkcjonował na marginesie.

W 1969 roku na wystawie w Krzysztoforach pokazał puste kartki z katalogu z nadrukowana czarna linią.

Bez tytułu, (1969), papier z nadrukowaną czarną linią, drut, reprodukcja 2006

Ważnym elementem pokazu jest instalacja, jaką przygotował Krasiński na Biennale w Tokio w 1970 roku. Rzeźby tam umieszczone, wpisują się w poetykę konceptualizmu, operują prostymi literami (A,B,C), pojawia się niebieski kolor i (płynna jeszcze) niebieska linia z gumowych kabli.

Tokio Biennale 1970

Tokio Biennale 1970

Przez błąd firmy spedycyjnej prace Krasińskiego dotarły z miesięcznym opóźnieniem do Tokio, zanim je zainstalowano, artysta poleci by instalację zastąpił, wysłany przez niego z Warszawy telex ze słowem "blue" powtórzonym 5 tys. razy.

"Telex", fragment teleksu wysłanego w 1970 na Tokio Biennale

Obszerną część pokazu "ABC" stanowią zdjęcia Eustachego Kossakowskiego dokumentujące działania i wystawy Krasińskiego w latach 1965/70.

Zdjęcia E. Kossakowskiego z wystawy E. Krasińskiego w Galerii Foksal w 1966r

Zdjęcia E. Kossakowskiego, 1969 r. "J'ai perdu la fin" ("Zgubiłem koniec")

Od końca lat 60. Krasiński prowadził pierwsze próby z niebieską taśmą plastikową. W 1970 r. nakleił taśmę na wysokości 130 cm na dziedzińcu Musee d’Art Moderne de la Ville w Paryżu oraz na witrynach galerii na Rive Gauche. Sam mówił o taśmie: "Plastic Tape Scotch blue, szerokośc 19 mm, długość niewiadoma. Nalepiam ją wszędzie i na wszystkim, horyzontalnie na wysokości 130 cm. Pojawia się ona na wszystkim i wszędzie nią docieram. Nie wiem czy to jest sztuka. Ale jest to na pewno scotch blue, szerokość 19 mm, długość niewiadoma".

Na drugim piętrze Bunkra Sztuki, znajdują się min. "Interwencje aksonometryczne z roku 1975 i późniejsze bardziej architektoniczne z lat 1976/78 z wystaw w Galerii Pawilon Maszy Potockiej, a także ostatnia praca, Krasińskiego wykonaną z 14 luster, prezentowaną w Anton Kern Galery w 2003 roku.

Bez tytułu (2001-2003), detal, w lustrze odbijają się "Interwencje" z lat 70.

Bez tytułu (2001-2003), detal, lustra-rewers

W Bunkrze Sztuki można zobaczyć prace z lat 90tych odnoszące się do studia z 11 pietra bloku w Warszawie, które dzielił z Henrykiem Stażewskim. Jedną z sal zajmuje instalację "Labirynt" odtworzoną wg. rysunku Krasińskińskiego, z układem pracy na wystawę w Galerii Donguy w Paryżu w 1988 roku.

"Labirynt"

Wystawę zamyka ekspozycja materiałów archiwalnych, wśród nich są prywatne notatki Krasińskiego.

Edward Krasicki