Wczoraj wieczorem zmarł w Warszawie twórca koncepcji sztuki jako sztuki kontekstualnej, artysta performer, autor instalacji, teoretyk sztuki, organizator i uczestnik wielu sympozjów i prezentacji sztuki performansu, dzięki którym mogliśmy w Polsce spotkać i zobaczyć wystąpienia najwybitniejszych artystów tej dyscypliny z całego świata.

Manifest „Sztuka jako sztuka kontekstualna" opublikował po raz pierwszy w 1976 roku w Lund (Szwecja). Kolejne książki Jan Świdzińskiego to m.in.: „Art, Society and Self-conciousness", Calgary, 1979; „Quotation on Contextual Art.", Eindhoven, 1988; "Freedom and Limitation - The Anatomy of Postmodernism", Calgary, 1988. Wystawiał m.in. w De Appel Gallery (Amsterdam), Malmö Museum, Centro Internationale Multimedia (Salerno). Przedstawiał wykłady w Ecole Ntionale Superieure des Beaux Arts (Paryż), Quebec University, New York University, L'Ecole Sociologique Interrogative (Paryż), University of Calgary, Vancouver University.

W 1989 roku Jan Świdziński został wybrany prezesem Stowarzyszenia Sztuk Innych (SASI). W latach 90. organizował wraz Fredo Ojdą Międzynarodowy Festiwal Sztuki Performance "Real Time - Story Telling" w Sopocie (1991) i Lublinie (1993). Od 1999 był kuratorem i Prezydentem Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Akcji INTERAKCJE w Piotrkowie Trybunalskim. W maju 2005 roku Jan Świdziński otrzymał Order Polonia Restituta za wkład w rozwój i promowanie kultury Polskiej w kraju i za granicą.

W 2009 roku, pierwszy raz po polsku ukazała się (nakładem CSW Zamek Ujazdowski) książka Jana Świdzińskiego "Sztuka, społeczeństwo i samoświadomość" (przekład Łukasza Guzka), napisana w języku angielskim i opublikowana w 1979 r. w Kanadzie pod tytułem „Art, Society and Self-consciousness". Do dziś jest to najważniejsza prezentacja koncepcji sztuki jako sztuki kontekstualnej. Ujęcie zjawisk sztuki, jakie zaproponował w niej Jan Świdziński, przyniosło mu międzynarodowe uznanie, a jego idea jest do dziś jednym z kluczowych punktów odniesienia dla refleksji nad dynamiką sztuki współczesnej. Okoliczności historyczne sprawiły jednak, że tak ważna publikacja przez kilka dziesięcioleci nie była dostępna w języku polskim. Obejmuje ona nie tylko pojęcie kontekstu, lecz także fascynującą i wciąż inspirującą poznawczo teorię czterech modeli logiki, które kształtują świat, w jakim żyjemy.
We wstępie do wydania polskiego tej książki Jan Świdziński podkreślał: „Pisząc swoje tezy sztuki jako sztuki kontekstualnej, nie chciałem proponować nowego kierunku sztuki, lecz po prostu powiedzieć, jaką sztuka się staje, czy nam się to podoba czy nie".

W tym samym roku MCSW „Elektrownia" w Radomiu zorganizowało sympozjum poświęcone koncepcji Jana Świdzińskiego i wydało jego książkę „Sztuka i jej kontekst", pierwotnie wydaną po francusku przez ośrodek Le Lieu w Quebec w Kanadzie w 2005 roku. Kierujący Le Lieu Richard Martel przez wiele lat był propagatorem idei Jana Świdzińskiego.

Na początku 2010 roku w CSW Zamek Ujazdowski prezentowana była wystawa Jana Świdzińskiego „W moim kontekście. Wybrane działania z fotografią i tekstem". W tym samym roku, w rozbudowanej wersji i uzupełniona o sympozjum teoretyczne, przedstawiona została w Galerii Labirynt w Lublinie. W 2010 roku w TVP Kultura emitowany był film Piotra Weycherta dokumentujący spotkanie Jana Świdzińskiego z Josephem Kosuthem w Rzymie (w lipcu 2008 roku), była to kontynuacja polemik Świdzińskiego z Kosuthem zapoczątkowanych w latach 70. Nowy film Piotra Weycherta „Jan Świdziński. W kontekście sztuki" prezentowała w ramach Warsaw Gallery Weekend w ubiegłym roku Fundacja Arton.

Działalność teoretyczna, artystyczna i kuratorska Jana Świdzińskiego stanowiła inspirację dla wielu artystów różnych pokoleń, a zapewne najwybitniejszym przejawem tych inspiracji stało się przedstawienie Jana Świdzińskiego w dziele Zbigniewa Libera „Mistrzowie" (2003).

 

Pogrzeb Jan Świdzińskiego odbędzie się 20.02.2014 w Warszawie; kondukt wyruszy o godz. 14 spod Bramy Głównej Cmentarza Wojskowego na Powązkach. Wcześniej, o godz.12.30 msza pogrzebowa odprawiona zostanie w kościele pw. Najświętszego Zbawiciela przy ul. Marszałkowskiej 37.