Anka Leśniak, "Eugenia żeni się"

: Function ereg() is deprecated in /includes/file.inc on line 649.

Instalacja przy ul. Drukarskiej 2 w Łodzi inspirowana jest niezwykłą historią Eugenii Steinbart – przedwojennej mieszkanki dzielnicy Bałuty, która udawała mężczyznę, aby pozyskać lepiej płatną pracę. Swoista maskarada stała się przyczyną kłopotów Eugenii z prawem, jak również komplikacji w życiu osobistym. Otóż Eugenia, podobno za namową niejakiej Joanny Ogrodnik, która miała przekonać dziewczynę do chodzenia w męskim przebraniu, wzięła ślub jako... mężczyzna. Oszustwo zostało odkryte, nie przez małżonkę Eugenii, lecz przez policję, gdy Eugenia została aresztowana pod zarzutem szantażu.

Historia Eugenii z pozoru wydaje się zabawna, nasuwa skojarzenia z wątkami komediowymi, jak w filmie "Czy Lucyna to dziewczyna" lub "Zmiennicy". Po głębszej refleksji możemy jednak zobaczyć Eugenię jako postać uwikłaną w stereotypy dotyczące płci i walczącą o przetrwanie wszelkimi sposobami w niełatwej wtedy (zwłaszcza dla kobiet) rzeczywistości. Czy udawanie mężczyzny było podyktowane względami praktycznymi, czy może było też grą, wyrażało niechęć do podporządkowania się utartym schematom? Jeśli przyjmiemy, że Eugenia była zwykłą oszustką i manipulatorką, jak wytłumaczymy jej próbę samobójczą? Historia Eugenii ukazuje skomplikowaną osobowość na pozór prostej dziewczyny z Bałut.

Podczas otwarcia miał miejsce krótki performans. Publiczność czytała tekst wiersza, a Leśniak w tym czasie wycinała krzaki rosnące przed instalacją, po czym położyła w tym miejscu lawendę, której symbolika związana jest z ceremonią zaślubin, a w wierzeniach pogańskich ma ona moc oczyszczenia miejsca ze złych energii. Treść wiersza miała nawiązywać do ludowych przyśpiewek, przez które przekazywano i komentowano niezwykłe historie. Tekst widoczny w niszach pochodzi z księgi imion i dotyczy znaczenia imienia Eugenia.


17 sierpnia 2015, godz. 18.00 – otwarcie instalacji, akcja artystyczna w ramach "Invisible inVisible", ul. Drukarska 2, Łódź
godz. 19.00 – panel dyskusyjny, Centrum Dialogu im. Marka Edelmana, ul. Wojska Polskiego 83, Łódź
Fot. z archiwum artystki

Anka Leśniak, "Eugenia żeni się",  ul. Drukarska 2, Łódź

Anka Leśniak, "Eugenia żeni się",  ul. Drukarska 2, Łódź

Anka Leśniak, "Eugenia żeni się",  ul. Drukarska 2, Łódź

Anka Leśniak, "Eugenia żeni się",  ul. Drukarska 2, Łódź

Anka Leśniak, "Eugenia żeni się",  ul. Drukarska 2, Łódź

Anka Leśniak, "Eugenia żeni się",  ul. Drukarska 2, Łódź