Morze oczekuje Twojego powrotu. Kuratorski przewodnik po wystawie

: Function ereg() is deprecated in /includes/file.inc on line 649.

[EN]
Schodzisz do jaskini, by zobaczyć swoje odbicie w lustrze. Prawdopodobnie każdego dnia kilkakrotnie spoglądasz na swojego lustrzanego sobowtóra, jednak zgromadzone tu zwierciadła są magiczne. Pozwalają zobaczyć, kim jesteś naprawdę. Dlaczego jest ich aż tyle? Prawdopodobnie dlatego, że masz wiele twarzy.

Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka
Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka

Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka
Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka

Zacznijmy od testu. Pierwsze pomieszczenie, do którego trafiasz w jaskini, jest gabinetem pop-badaczy. Jeden lub jedna z nich przeprowadzi z Tobą test. Połóż się wygodnie na szezlongu i odpowiadaj na pytania. Zobaczysz przedmioty i wybierzesz te, które rozpoznasz jako swoje. Wskażemy Ci wtedy drogę do odpowiednich luster, które powiedzą Ci, kim jesteś. Jeśli nikogo nie zastaniesz, sam zadaj sobie pytania i sam na nie odpowiedz, podążaj swoją ścieżką.

Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka
Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka

Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka
Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka

Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka
Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka

Zanim jednak położysz się wygodnie na szezlongu, poświęć chwilę na kontemplację znajdujących się w gabinecie kompozycji. Osiem fotografii udających XVII-wieczne malarstwo niderlandzkie odwzorowuje tyleż charakterów wyodrębnionych przez artystów. Każda z kompozycji składa się ze zbioru przedmiotów, stałym elementem wszystkich jest ludzka czaszka. Skojarzenie z tradycyjnymi europejskimi przedstawieniami wanitatywnymi jest oczywiście dobrym tropem.

Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka
Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka

Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka
Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka

Łacińskie przypomnienie memento mori zostaje jednak zastąpione przez „Disco mori" - tak właśnie zatytułowany jest cykl prezentowanych fotografii. Disco to łacińska forma pierwszej osoby liczby pojedynczej czasu teraźniejszego czasownika discere, znaczącego „uczyć się". Ale disco, jak przecież każdy wie, to również miejsce z podświetlaną podłogą i wirującą srebrną kulą, do którego przychodzimy potańczyć.

Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka
Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka

Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka
Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka

Martwe archiwum ciążącej nam niekiedy pamięci zostaje w jednej chwili zastąpione aktywnym procesem uczenia się. Strach przed końcem zmienia się w radość każdej chwili, a przerażający danse macabre średniowiecznych biczowników w energetyzującą ekstazę tańca. Przechodzący inicjację szaman zjadany jest przez leśne bestie, a jego obgryzione białe kości oblekają się w nowe ciało, wirując w tańcu.

Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka
Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka

Teraz możesz położyć się na szezlongu i poddać testowi. Przypomina on trochę poważny test psychologiczny (choć pewnie warto pamiętać o tym, że - jak twierdzi Deleuze - „schizofreniczny spacer jest lepszym modelem od neurotycznego leżenia na kanapce psychoanalityka"), a zarazem wygląda jak psychotest w piśmie dla nastolatków. Kto wie... być może szukamy nowego Buddy albo zbiegłego z balu Kopciuszka? W każdym razie oglądasz przedmioty i - w zgodzie z własnym widzimisię i porywem chwili - wybierasz coś dla siebie.

Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka
Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka

Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka
Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka

Teraz mówimy Ci, kim jesteś i wskazujemy drogę ciemnym korytarzem, abyś za jedną z kinowych kurtyn mógł ujrzeć teatrzyk swojego „ja". W sumie to nic takiego: jeden z „Portretów" z tej galerii i kilka zakurzonych rekwizytów z kolekcji fetyszy zbieranych w różnych stronach świata - wszystko po to, aby uruchomić Twoją wyobraźnię, trzecie, czwarte i piąte oko. To także lustra, w których możesz próbować się przejrzeć. Trudno przewidzieć, gdzie zaprowadzą Cię ich kręgi.

Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka
Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka

Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka
Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka

Którym z charakterów staniesz się w momencie konfliktu? I czy poza konfliktem, jednoczesnym ścieraniem się przeciwstawnych racji, istnieje jakiś inny stan? Czy potrafisz znaleźć się poza ideą bogów i demonów produkowanych przez umysł? Cokolwiek przyjdzie Ci zobaczyć, radzimy szczerze nie przywiązywać się zbytnio do tego wizerunku. Pomyśl zawsze o jakiejś alternatywie. Z pirackiego punktu widzenia o wiele bardziej opłaca się swobodne dryfowanie po morzach wyobraźni, niż pozwolenie na przykucie się do niewielkiego fragmentu podzielonego świata. Masz w sobie wszystkie kolory tęczy.

Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka
Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka

Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka
Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka

Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka
Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, "Morze oczekuje Twojego powrotu", fragment ekspozycji, fot. Bartosz Górka

Erwin van Doorn i Inge Nabuurs, „Morze oczekuje Twojego powrotu", CSW Łaźnia, Gdańsk, 14.2 - 13.4.2014