W naszej kulturze estetyzacji ulega wszystko. Wszystko staje się obrazem, nawet to, co przerażające, straszne, co łączy się z wojną, cierpieniem, ze śmiercią. Pisała o tym Susan Sontag, że to, co dzisiaj wiemy o konfliktach zbrojnych, wiemy dzięki współczesnym fotografiom. Te fotografie zawierają jednak w sobie dziwny nadmiar, naddatek. Jest nim swego rodzaju piękno. To piękno pojawia się też w sztuce, która mówi o najtragiczniejszych wydarzeniach. Jak traktować ten rodzaj piękna? Czym jest ta estetyzacja zła i przemocy?

Przemoc i zło są dla mediów dużo atrakcyjniejsze nich ich opozycje: dobro i brak przemocy. Te pierwsze dają się reprezentować na kilka różnych sposobów, wśród których dominuje nacisk na dramatyzm, sensację, kontrowersję, szok. Te drugie można jedynie zamienić w nudny kicz. Wystarczy krótki namysł nad ramami przekazów medialnych, by zdać sobie sprawę, że są one nasycone stężonymi dawkami zła. W gruncie rzeczy są to przygotowane do sprzedania wersje rzeczywistości, reprezentacje, które gwarantują zainteresowanie podszyte strachem o własne bezpieczeństwo.

Sztuka na swój sposób koresponduje z zapośredniczonymi przez media, czy często raczej stworzonymi przez nie, reprezentacjami przemocy. Ale od razu rodzą się pytania - czy ta sztuka stawia opór tym medialnym reprezentacjom czy je oswaja? Analizuje, krytykuje, a przez to osłabia je czy raczej reprodukuje, a tym samym - umacnia? Czym więc jest i co oznacza obrazowanie przemocy (i wiążące się z tym jej estetyzowanie) w sztuce współczesnej?

Proponujemy w tym numerze "artmixa" namysł nad tym, co oznacza estetyzacja przemocy. Zamieszczone w tym numerze teksty nie odpowiadają na powyższe pytania, otwierają jednak pole do dalszych rozważań i dyskusji, prowokują do namysłu nad obrazowaniem przemocy we współczesnej kulturze wizualnej.

Iza Kowalczyk i Edyta Zierkiewicz

Spis treści:
Jarosław Lubiak, Przyjemność agresji i inne dobra
Izabela Kowalczyk, Estetyzowanie Holokaustu
Bożena Czubak, Zanikanie obrazów
Izabela Filipiak Wykluczone patrzy - o pracach Małgorzaty Knoll (prezentacje)
Marta Raczek, Mechaniczna Pomarańcza w Katowicach - relacja