Film, taniec, inscenizacja i trzy miasta: Wrocław, Warszawa, Berlin. W krótkim czasie pojawiły się ostatnio trzy realizacje ukazujące nowe oblicze artystyczne Katarzyny Kozyry. Można je wszystkie widzieć jako kontynuację jej projektu "W sztuce marzenia stają się rzeczywistością", ale jednocześnie nie mieszczą już się całkowicie w tych ramach. Filmowa "Opowieść zimowa" jest baśnią dla dorosłych, "Twarze" odsłaniają peryferia cielesności tańca, a "The Midget Gallery" prowadzi w groteskowy cyrk sztuki. Już nie osoba artystki i jej marzenie, a sugestywna siła przyjętych konwencji staje się motywem organizującym te spektakle.

Katarzyna Roj, Wrocław; Zimowa historia.

Kirgistan, Kazachstan, Uzbekistan. Te państwa pojawiły się na politycznej mapie świata niedawno, a jednak to właśnie artyści z dawnych azjatyckich republik nieistniejącego Związku Radzieckiego stali się sensacją ostatniego Biennale w Wenecji. Zorganizowany w wynajętym weneckim apartamencie tymczasowy "Pawilon Azji Centralnej" stał się celem pielgrzymek międzynarodowych krytyków i kuratorów - a także odtrutką na nudę i konserwatyzm zeszłorocznego Biennale. Uzbecy, Kazachowie i Kirgizi mieli to, czego brakło wielu ich europejskim kolegom; świeżość, zapał, i osobne, oryginalne spojrzenie.

Ostatnio daje się zauważyć proces specyficznego "przechodzenia" artystów z pola sztuk wizualnych do "silniejszych" form kultury. W tym nurcie należy wymienić fabularny film pełnometrażowy Piotra Uklańskiego, eksperymenty z operą Katarzyny Kozyry, poszukiwania literackie Zbigniewa Libery, filmy dokumentalne Artura Żmijewskiego. Proces ten wiąże się zapewne z rozczarowaniem samych artystów sytuacją permanentnej marginalizacji sztuki, z chęcią przełożenia własnych produkcji na szerszą skalę społeczną, z pragnieniem akceptacji oraz partycypacji w szerszym, kształtującym kulturę dialogu.

Zaistnienie muzeum współczesnej sztuki w Warszawie zaczyna wyglądać realnie. Ogłoszenie konkursu architektonicznego na budynek dla tej instytucji pozwala mieć nadzieję, że największa i najważniejsza inicjatywa dla sztuki w Polsce zostanie zrealizowana. Jest już "Wstępna koncepcja", "Rada do spraw programowych" , lokalizacja, projekt budżetu i harmonogram prac. To wszystko znaleźć można na stronie www.museumcompetition.pl . Ale dalsza dyskusja, już bardziej konkretna, jest niewątpliwie potrzebna bo określenie formuły tej instytucji jest prawdziwym wyzwaniem dla całego środowiska. Jaka ma to być instytucja?

Wydarzenia roku 2005: podsumowanie.

Najmocniejszym wydarzeniem na koniec roku jest istny festiwal rankingów, podsumowań i prognoz. Równie ryzykowne, co chętnie czytane i komentowane zestawienia pozwalają spojrzeć na mijający rok pod kątem najważniejszych wydarzeń, sukcesów, porażek, trendów. Dają okazję by szukać tego, co zapisało się najmocniej. Ulegając tej fali zwróciliśmy się do autorów piszących regularnie do internetowego Obiegu - który istnieje niewiele dłużej niż rok - z prośbą o przedstawienie na gorąco i w dowolnej formie podsumowania roku 2005 w polu sztuki. Nie uzgadnialiśmy ze sobą typów i perspektyw. I teraz mamy wypowiedzi, które napisali:

Adam Mazur: Jedną z cech wyróżniających silnie osadzoną w tradycji romantycznej polską kulturę artystyczną jest przywiązanie do koncepcji autonomicznego podmiotu artystycznego. Przygotowaną przez Bożenę Czubak w Zachęcie wystawę "Egocentryczne, niemoralne, przestarzałe. Współczesne wizerunki artystów" można czytać zarówno jako celebrację przez artystów przestarzałych koncepcji, jak i próbę przekroczenia dotychczasowych ram dyskursu artystycznego.