Producenci kontekstów w obliczu przemian.

: Function ereg() is deprecated in /includes/file.inc on line 649.
MarekRogulski. Ćwiczenia. fotografia. Projekt Poza postmodernizm.2008
MarekRogulski. Ćwiczenia. fotografia. Projekt Poza postmodernizm.2008

HABITAT -TRANSMISJA -CZAS ZŁOŻONY

Tworzenie modeli i map ewolucji świadomości jest warunkiem koniecznym nie tylko dla dalszego rozwoju ale także dla reorganizacji w obszarze samego postmodernizmu. Bez takiej reorganizacji kulturę postmodernizmu może czekać regresja do etapów kultury ewolucyjnie wcześniejszych. Ten problem zyskuje na wyrazie zwłaszcza w obliczu wielowymiarowego Kryzysu światowego.

Aby cokolwiek mogło być w ogóle zintegrowane - to wpierw tworzące tą całość elementy muszą zostać od siebie odróżnione. Wiąże się to w sposób nieuchronny z koniecznością przeprowadzenia jakiegoś rodzaju wartościowania. Jeśli chcemy re-interpretować i re-integrować kulturę postmodernizmu, to wpierw trzeba odróżnić jej elementy - składowe. Nie mogą to być ‘składowe' o znaczeniu powierzchownym ale składowe o znaczeniu fundamentalnym.

Propozycją nowego spojrzenia na rzeczywistość jest projekt pt. Poza Postmodernizm, realizowany przez fundację TNS od roku 2000. Jest to projekt badawczy, stawiający pytania, o to - jaki mógłby być nowy, szerszy światopogląd? Projekt pt: Producenci kontekstów w obliczu przemian ma charakter uzupełniający i koncentruje się na badaniu uwarunkowań w zastanych realiach historycznych, społecznych i kulturowych.

diagram wystawy Metasurvival.2010
diagram wystawy Metasurvival.2010

HABITAT

W sferze ideologicznej współczesne kulturowe korporacje w sposób niemal doskonały spełniają założenia postmodernizmu. Jednak w praktyce, słuszne postulaty ‘pluralizmu i dostępności' kontrastują z realiami Rynku.

Odróżnić należy intelektualny potencjał ‘potmodernistycznego myślenia" od praktycznych mechanizmów społecznych i politycznych przenikających kulturę. Realny rozkład wpływów i kapitału zaangażowanego w kształtowanie wyobraźni mas z góry determinuje to, jakie działania artystyczne zostaną uznane za ważne i wyjdą na plan pierwszy. Przypisanie sobie roli „strażnika" postępowych idei przy równoczesnej kontroli rynku jest sprytnym wybiegiem dominujących podmiotów uniemożliwiającym prowadzenie autentycznej krytyki w obszarze sztuki. W tych okolicznościach, natura dyskursu ma charakter pozorny - rola artystów sprowadza się do umiejętności „wpisania się" w słuszne, z góry określone zadania społeczne.

W Polsce od około dekady zaczęliśmy silnie doświadczać wpływów takiego wzorca. Obserwujemy przy tym, że włączanie polskich artystów i instytucji w obieg światowej sztuki ma charakter przede wszystkim adaptacji do zastanych realiów a nie wprowadzania innowacji. Trudno mówić o rozwoju gdy zasadnicze kierunki działań zostały już wcześniej określone. Możemy mówić co najwyżej o przenoszeniu gotowych odpowiedzi na grunt lokalny. W takiej sytuacji niezwykle trudno o oryginalny wkład w kulturę światową jak i o budowanie nowej perspektywy; nowej filozofii sztuki.

LOGO habitat transmisja.2011
LOGO habitat transmisja.2011

W każdej epoce rozwijano zgodne z jej duchem metody artystyczne.

Kiedyś było to wprowadzenie do sztuki zasad trójwymiarowej perspektywy a następnie „realizmu",„poszukiwania nowości" i konceptualizacji. Od kilkudziesięciu lat dominującą zasadą w sztuce jest prowadzenie dyskursu, który akcentuje zasady demokracji, pluralizmu i równouprawnienia. Jednak traktowanie zasad poprawności politycznej jako kryterium wartościującego we współczesnej sztuce wydaje się być tak samo naiwne jak stosowanie pojęcia „drobnomieszczańskiej moralności" jako kryterium dla interpretacji zjawisk sztuki w XX w.

Alicja Żebrowska Jacek Lichoń. Infiltron. Lipiki magnetycznych centrów zmysłowych. 2011. projekcja w galerii Spiż 7
Alicja Żebrowska Jacek Lichoń. Infiltron. Lipiki magnetycznych centrów zmysłowych. 2011. projekcja w galerii Spiż 7

Jakie moglibyśmy obecnie wypracować nowe kryteria postępu w Kulturze i Sztuce?

Gdzie - jeśli nie w obszarze sztuki - dokonać by można aktu Zniszczenia i Transformacji - aby odsłaniać nowe horyzonty świadomości? A następnie - być może - doświadczać Rezurekcji, dokonanej w świetle uzyskanej wiedzy.

Niezbędne jest zatem odróżnienie zadań i celów Kultury od zadań i celów Sztuki.

OBWP. art_culture. The new Totalizm - Transformation of Self. fragm.instalacji w galerii Spiż 7,2011
OBWP. art_culture. The new Totalizm - Transformation of Self. fragm.instalacji w galerii Spiż 7,2011

OBWP. The new Totalism - Transformation of Self. fragm.instalacji w galerii Spiż 7.2011
OBWP. The new Totalism - Transformation of Self. fragm.instalacji w galerii Spiż 7.2011

Zadania w obszarze Kultury koncentrują się na utrwalaniu zdobyczy cywilizacyjnych i na ich promocji w przestrzeni publicznej. Projekty kulturowe są w swej istocie sposobem na ´zaprzeczanie śmierci´ w wymiarze zbiorowym - ich rolą jest kultywowanie Pamięci i Historii w procesie instytucjonalizacji. Mogą to być np.: inicjatywy muzealne, tworzenie współczesnych centrów, miejsc oraz przestrzeni dla debaty publicznej.

Poszukiwania prowadzone w obszarze Sztuki zdają się być czymś dokładnie przeciwnym - polegają na nieustannym obdzieraniu się z iluzji trwałości, są zaprzeczaniem wypracowanych standardów działania, są obnażaniem ich słabości i poszukiwaniem jakościowych kontrpropozycji. Sztuka wreszcie, to potencjalny obszar dla przeprowadzenia zmian w wewnętrznej naturze człowieka. Bez takich zmian wszelkie „rewolucje" społeczne i polityczne pozostaną sloganem.


TRANSMISJA

Od procesów przemiany materii, wysiłku fizycznego, aktu seksualnego, emocji aż po procesy umysłowe i odmienne stany świadomości...

W czasie każdej z tych aktywności skaczemy po szerokim spectrum możliwości dostępnych ludzkiej świadomości i poznaniu.

Czy te różnorodne stany świadomości tworzą jakiś większy obraz - czy możemy stworzyć mapę rozwoju świadomości i środowiska w jakim funkcjonujemy?

Czy czeka nas dalsza ewolucja ? - już nie tylko w obszarze fizycznym, nie tylko w zakresie zdolności intelektualnych ale prowadzona w polu świadomości, jako takiej.

Jak takie założenia mogą wpłynąć na przyszłe środowisko kulturowe, technologiczne i społeczne? Jakich przeobrażeń, zarówno w społecznych obszarach jak i w wewnętrznej naturze człowieka, taki proces rozwoju może wymagać?

Krytyczne, dyskursywne myślenie korespondujące z duchem postmodernizmu dopiero wrasta w strukturę społeczną. To jednak nie zwalnia nas od poszukiwania rozwiązań o charakterze futurologicznym. Konieczne zatem będzie stworzenie szerszej i bardziej wnikliwej mapy rozwoju świadomości.

Katarzyna Józefowicz.Instalacja.Bez tytułu. w galerii Spiż 7.2011
Katarzyna Józefowicz.Instalacja.Bez tytułu. w galerii Spiż 7.2011

CZAS ZŁOŻONY

„Jeśli ty i ja poruszamy się względem siebie, to zdarzenie, o którym sadzę, że przynależy jeszcze do nieokreślonej przyszłości, dla ciebie może już być elementem przeszłości. Narzuca się wobec tego wniosek, że ustalona jest nie tylko przeszłość ale i przyszłość. Dlatego też fizycy wolą rozważać czas jako całość - swoistą panoramę, na której widnieją wszystkie zdarzenia, zarówno te, które już zaszły, jak i te, które mają dopiero nastąpić./.../ „Przeszłość" i „przyszłość" są prawomocnymi określeniami kierunków czasowych, podobnie jak „w górę" czy „w dół" opisują pewne kierunki przestrzenne. Nadawanie jednak „przeszłości" czy „przyszłości" sensu absolutnego jest równie jałowe, jak mówienie, że kierunki „w górę" i „w dół" zawsze określają to samo./.../ *

*Paul Davies. Świat Nauki. Listopad 2002. Wydawnictwo WSiP S.A.

 

Tekst powstał z okazji wystawy 'Habitat-Transmisja-Czas złożony', która odbyła się w dniach 14/15 maja 2011 w galerii Spiż7 w Gdańsku, jako kolejna odsłona projektu, pt: 'Producenci kontekstów w obliczu przemian'.

koncert. Szwelas, Jędruch, Gos, Rogulus, Piernik. galeria Spiż 7
koncert. Szwelas, Jędruch, Gos, Rogulus, Piernik. galeria Spiż 7