Wojciecha Gilewicza interesuje malowanie pejzażu najbliższego otoczenia. Stawia sobie w tym malowaniu ciekawe zadania i znajduje intrygujące rozwiązania. Punktem wyjścia dla prac pokazanych w galerii Foksal było ustawienie trzech białych blejtramów w małym parku na tyłach galerii. Były one widoczne przez okno galerii, który zazwyczaj jest zakryte.

Posługując się fotografiami, próbami i wyliczeniami, czyli wykorzystując cały arsenał swoich umiejętności tworzenia malarskiej iluzji, artysta wykonał trzy obrazy, które przedstawiały to, co zasłaniały sobą. Malarskimi środkami pejzaż został jakby załatany. Sprawiało to wrażenie jakby Gilewicz naprawił widok z okna galerii. Obrazy tak idealnie wtopiły się w otoczenie, że spoglądając z okna galerii nie sposób niemal było dostrzec, gdzie one się znajdują. W pewien sposób jego płótna przybrały postać kamuflażu pejzażu.

Ale te dwie sytuacje wizualne Gilewicz przedstawił na wystawie jedynie w postaci niedużych fotografii, a przeniesione z parku obrazy były tej wystawy najbardziej widocznymi elementami. Wtedy okazało się, że płótna nie mają regularnych kształtów, bo te dostosowane zostały do perspektywy wyznaczonej przez ich układ w przestrzeni parku i punkt obserwacji - okno galerii. To, co w jednej sytuacji (parku) tworzyło ewidentną iluzję realności, w innej przestrzeni (galerii) sprawiało wrażenie wyszukanego zabiegu estetycznego.

W intelektualnej zabawie z widzem Gilewicz ujawnił proces tworzenia malarskiego pozoru, który stał się głównym tematem wystawy. Przez te zabiegi pokazał jak względne jest widzenie otaczającej nas rzeczywistości. Gilewicz zaprasza do oglądania i zestawiania kilku przedstawień i widoków pejzażu. Łącznie z widokiem, które dostępny jest przez okno galerii.

Sądząc po wcześniej prezentowanych pracach, Wojciecha Gilewicza pociąga sam, nieraz żmudny, proces tworzenia iluzji i proces ten jest dla artysty czymś tak samo istotnym jak uzyskany w dziele efekt, a może nawet ważniejszym i bardziej zajmującym. W pracy "Miasto-osiedle-pracownia-mieszkanie" dwa obrazy powstały z ponad 1000 zdjęć wykonanych przez artystę z jednego miejsca z balkonu na dziewiątym piętrze wieżowca. Deklarował wtedy wprost: "Interesuje mnie to wszystko, co dotyczy procesu powstawania obrazu - kroki i ruchy przy pracy, paleta, farba rozchlapana poza płótno. Myślę, ze kiedyś uda mi się namalować obraz, który zawierał będzie w sobie wszystko to, co mnie otacza, kim jestem i co robię" (A. Kowalska w: Gazeta Wyborcza z dnia 2.02.2001). W tym projekcie budował z otaczającego go na co dzień widoku, swój własny wyobrażony krajobraz. Na ten jego pejzaż składały się zdjęcia otoczenia, poskładane potem jak puzzle w jedną całość. Gilewicza interesuje nie tylko "w-malowywanie" fotografii pejzażu w płótna ("Miasto-osiedle-pracownia-mieszkanie"), ale także proces odwrotny, gdy swoje obrazy "w-malowuje" w prawdziwy krajobraz (jak na prezentacji w Foksalu).

Poszukuje połączeń fotografii i malarstwa. Artysta kończy malowanie w momencie, gdy całkowicie zanika widzialna różnica pomiędzy obrazem a otoczeniem; to malarstwo wchłania to, co przedstawia. Tę strategię Gilewicz zastosował w już w kwietniu 2000 roku w Galerii Białej w Lublinie. Jeszcze radykalniej proces "kamuflażu" zastosował np. na terenie Fundacji Deutsch de la Meurthe w ubiegłym roku w Paryżu, gdy cykl jego olejnych obrazów wkomponowany został w architektoniczną przestrzeń tak, że stały nierozróżnialne od miejskiego otoczenia (zob. "Obieg" 1/2005 s.44-47). Trzeba przyznać, że prowokowanie widza do poszukiwania obrazów ukrytych w rzeczywistości to niemal całkowite odwrócenie przyzwyczajeń związanych z malarstwem przedstawiającym.

foto: Anna Dzierżyc-Horniak.

Wojciech Gilewicz,
Galeria Foksal,
Warszawa, 12.04-25.05.2005.

Wojciech Gilewicz w Galerii Foksal

Wojciech Gilewicz w Galerii Foksal

Wojciech Gilewicz w Galerii Foksal

Wojciech Gilewicz w Galerii Foksal

Wojciech Gilewicz w Galerii Foksal

Wojciech Gilewicz w Galerii Foksal