W grudniu ubiegłego roku minęła piąta rocznica śmierci Jerzego Ludwińskiego.

15.12.2005 otwarta została w Galerii Dokumentu CSW Zamek Ujazdowski wystawa Jerzy Ludwiński - Sztuka dokumentów sztuki oraz odbyła się dyskusja panelowa poświęcona myśli teoretycznej Jerzego Ludwińskiego

Jerzy Ludwiński (1930-2000), historyk i krytyk sztuki, jeden z głównych teoretyków sztuki konceptualnej w Polsce. W swoich przełomowych tekstach, m.in. w artykule Sztuka w epoce postartystycznej (1970), proponował całkowicie nową aparaturę pojęciową do opisu sztuki najnowszej. Terminy takie jak proces artystyczny , fakt artystyczny , sztuka nieobecna , sztuka niezidentyfikowana , a także sztuka cienia , służyły mu do diagnozowania obecnej sytuacji w sztuce i antycypowania jej rozwoju. Był autorem pionierskiej w skali światowej koncepcji Muzeum Sztuki Aktualnej (1967).

Jerzy Ludwiński studiował historię sztuki na KUL (1950-55), był współzałożycielem lubelskiej grupy Zamek. Redagował dodatek artystyczny Struktury w piśmie Kamena (1956-60), współpracował m.in. z Życiem literackim i Odrą . Prowadził wrocławską Galerię Pod Moną Lizą (1967-71), jedną z najważniejszych polskich galerii niezależnych lat 60., z którą współpracowali m.in. Włodzimierz Borowski, Jan Chwałczyk, Stanisław Dróżdż, Zdzisław Jurkiewicz, Wanda Gołkowska, Barbara Kozłowska, Jarosław Kozłowski, Zbigniew Makarewicz, Maria Michałowska. Był organizatorem i inicjatorem wielu sympozjów i plenerów, t.j. Sympozjum Artystów i Naukowców w Puławach (1966), Sympozjum Plastyczne Wrocław '70 (1970). Wykładał historię sztuki na ASP w Poznaniu (1982-99).

Wystawa Jerzy Ludwiński - Sztuka dokumentów sztuki została przygotowana w oparciu o unikalne materiały archiwalne przekazane Centrum Sztuki Współczesnej przez wdowę po autorze - Małgorzatę Iwanowską-Ludwińską. Wystawę otwiera film będący animacją wykorzystującą rysunki/diagramy Ludwińskiego i zawartość trzech jego tekstów: Sztuka Po , Pałka Bretona i sztuka trzecia i Góra .

Wystawa zawiera bardzo różnorodne dokumenty. Dotyczą działalności Ludwińskiego jako animatora wydarzeń artystycznych ( Zasady funkcjonowania Galerii Pod Moną Lizą i liczne pisma urzędowe dotyczące tej galerii i Muzeum Sztuki Aktualnej)), pracy teoretycznej (konspekt pracy doktorskiej, diagramy, konspekty odczytów, zapis wideo wykładu) czy prywatnej pasji kibica piłki nożnej (ręcznie rysowane tabele, listy zawodników). Prezentowane są też prace artystów z którymi współpracował przez wiele lat: Włodzimierza Borowskiego, Zdzisława Jurkiewicza, Jarosława Kozłowskiego, Zbigniewa Makarewicza, Jerzego Rosołowicza. Liczne fotografie prywatne Jerzego Ludwińskiego uzupełnione są portretami wykonanymi przez Tadeusza Rolke.

Jerzy Ludwiński- Sztuka dokumentów sztuki, kurator: Paweł Polit, współpraca: Ola Berłożecka

Galeria Dokumentu CSW Zamek Ujazdowski, Warszawa, 15.12.2005 - 19.02.2006.

Fot. z wystawy: Piotr Woźniakiewicz

Jerzy Ludwiński, lata 60., fot. Tadeusz Rolke