Tu nie wolno głośno śmiać się
I za dobre mieć ubranie
Strzeż się

Tutaj ludzie złych profesji
Mają swoje oceany
śmierć im podpowiada przyszłość
I co noc, co noc z nich drwi

Lech Janerka

http://www.youtube.com

Koszmarne! Jak klepsydry! Jak lądowiska dla kosmitów! To nagie trumny ! To wygaszone ekrany starych monitorów! To czarne dziury!

Wyglądają wspaniale! Najmocniejsze malarstwo, jakie widziałem! W końcu coś ciekawego! Doskonale wpisane w architekturę! Świetne, dobrze wyczute!

Tak skrajne emocje wzbudza realizacja malarska na osiedlu Dudziarska. Pięć murali umieszczonych na szczytach trzech budynków pojawiło się na osiedlu niczym trzyosobowa rodzina Malewiczów i para Mondrianów. Malewicze zajęli południową, słoneczną stronę, Mondrianowie północną. Choć pojawili się równocześnie, chodzą plotki prasą podgrzewane, że rodzina Malewiczów nie jest lubiana. Przeciwnie Mondrianowie, cieszą się względnym spokojem. Jak jest faktycznie, nikt chyba już nie wie. Ci, którzy nie lubią Malewiczów, stanową mniejszość, choć jednocześnie ci sami nie mają nic do Mondrianów. Na 200 rodzin 10 procent ich nie chce. Reszta nic do nich nie ma.

Nowi lokatorzy, choć powszechnie znani, na osiedlu zyskali nową tożsamość. Tożsamość wspólną, gdzie nie ma kontekstu, gdzie nie ma ram, gdzie obraz i oko na nań patrzące są równorzędne.

To mali agenci, którzy swą obecnością pragną przegonić zły urok, klątwy, mary i zmory. To mydło dla brudnych dłoni. To czarny kot wyglądający zza przechylonej beczki. To tygrys w klatce patrzący na dyrektora zoo. To mama, tata i ja przy szklanym ekranie.

Ich misja, jak w baśni czytanej do snu, obraca się czasem przeciw nim samym.

Uzbrojeni w pazury i pióra, przebrani szpiedzy niczym żmije wchodzą do gniazd. Wielogłowy medialny smok, ziejąc ogniem, ręce szyderczo zaciera. Szeroko otwarte oczy, noc wokół i martwa cisza.

Przez okno zagląda sowa, obok niej koń czyta gazetę, a osioł w kącie drze zaproszenia.

Jest zakaz wjazdu i zakaz widzenia. Zakaz dostępu i zakaz mówienia. Jest tak tam dobrze i tak tam wspaniale. Nie trzeba jechać, nie trzeba widzieć. Nie trzeba nic już tam robić!

Mroczny rycerz z odległego królestwa jednym cięciem miecza ścina łeb zmory. Uprzedmiotowił, bo nosa nie pudrował. Uprzedmiotowił, bo jest świadomy kontekstu, a nawet wielu kontekstów. Ma jednak odwagę, by się wyzwolić z tego ciasnego uścisku.

To nie arogancja, proszę Pana. Arogancją jest wiedzieć, zanim się zrobi.

I właśnie tych miejsc się strzeż. Przebrane węże gdy wchodzą do gniazd, coś w Tobie ginie.

Pełza po ziemi ten, który myśli, że zna wszystkie podniebienia.

Komu potrzeba dziś definicji?

Film Etykieta zastępcza powstał wcześniej, zanim rodziny Mondrianów i Malewiczów zaczęły swą misje. Wraz z muralami to Universal.

Tutaj z kolei na scenę wkrada się grupa upiorów z przeszłości. Przebrana w barwne kostiumy tańczy przed nami.

W tle gra orkiestra. Świat wokół jest piękny, pełen idei.

Do ucha ciągle ktoś mówi.

Mówi jak prawdę, lecz słuchasz jak kpiny.

Są tu wielkie idee. Jest tu i sztuka.

Niby to wszystko wiesz, ale wciąż słuchasz. Słuchasz i wiesz, że tak jest, choć to nieprawda.

Kiedy smakujesz, to wiesz, że tak być tu musi.

Bo tutaj trzeba dziś pachnieć, tu nie ma już ducha.

O nic nie trzeba walczyć, nikt już żaru nie szuka.

No i ten film jest po prostu ciekawy. Dobrze się to ogląda i dobrze się słucha. Można powiedzieć: dokument, lecz jednocześnie jest nierealny.

Ma się wrażenie, że to przerysowanie raczej mu służy.

Nie mogłem być reporterem. Kreując, rozpoczynamy grę. To, co realne, jest jednak wątpliwe. Moja realność, to, co ja widzę, jest dla mnie zagadką. Nie mogę nawet przypuszczać, że widzę ,,prawdę". Nawet gdy tego chcę lub gdy w to wierzę, jestem przekonany, że jest w tym błąd.

Ważne jest dla mnie jednak, jak ja się mylę.

 

 

Kadry z filmu Grzegorza Drozda "Etykieta zastępcza"

Działanie Universal zrealizowano ze środków Miasta Stołecznego Warszawy